Budowa linii kolejowych na trasie CPK Płock - Włocławek

Spółka Centralny Port Komunikacyjny (CPK) przedstawiła wariant inwestorski przebiegu Kolei Dużych Prędkości (KDP) na trasie CPK - Płock - Włocławek. Przeczytaj dzisiejszy artykuł i dowiedz się, którędy zostaną poprowadzone torowiska nowych linii nr 5 i 50.

23 sierpnia 2024 r. pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK), Maciej Lasek, zatwierdził wariant W41 jako preferowany dla linii kolejowych nr 5 i 50 na odcinku łączącym węzeł CPK z Płockiem i Włocławkiem. Jak argumentuje spółka, realizacja wybranego wariantu inwestorskiego będzie wiązać się z mniejszą liczbą wywłaszczeń nieruchomości zabudowanych oraz mniej zaszkodzi środowisku niż w przypadku innych scenariuszy.

Koleje Dużych Prędkości na trasie CPK - Płock - Włocławek

Projektowane linie kolejowe będą miały łącznie 150 km długości. Zostaną one wykonane w standardzie Kolei Dużych Prędkości (KDP), tj. będą przystosowane do obsługi składów rozwijających prędkość równą lub większą niż 250 km/h. Pociągi na odcinku CPK - Lipno (linia nr 5) będą mogły osiągnąć maksymalnie 350 km/h, natomiast na odcinku Grochowalsk - Włocławek rozwiną prędkość do 250 km/h (linia nr 50).

Warto zaznaczyć, że projekt budowy KDP na omawianym odcinku sięga lat 70. XX wieku i miał na celu połączenie regionów Kujaw i Trójmiasta z resztą kraju. Planowano, aby jego realizacja odbyła się w ramach rozbudowy Centralnej Magistrali Kolejowej (CMK) o północny odcinek, znany pod roboczą nazwą CMK Północ.

Planowane linie kolejowe staną się kluczowym elementem rozbudowy polskiej infrastruktury kolejowej, znacząco przyspieszając podróże między miastami. Dzięki tej inwestycji czas przejazdu z Płocka do stacji Warszawa Centralna zostanie skrócony do około 50 minut z obecnych ponad dwóch godzin. Podobnie, podróż z Włocławka do Warszawy skróci się do około 70 minut, co stanowi znaczącą poprawę w porównaniu z obecnym czasem, który wynosi ponad dwie godziny.

Przebieg linii kolejowych CPK - Płock - Włocławek

Omawiana trasa rozpocznie się na terenie gminy Teresin, gdzie odgałęzi się od planowanego węzła kolejowego CPK. Kierując się na północ od Sochaczewa, linia zostanie poprowadzona w stronę planowanego mostu nad Wisłą. Na tej części trasy zrealizowane zostaną m.in. przejścia dla dzikiej fauny, które połączą korytarze ekologiczne Kampinoskiego Parku Narodowego. Most kolejowy będzie rozciągał się od Łęgu-Januszewa do Wyszogrodu po drugiej stronie rzeki. Następnie trasa skierowana zostanie na zachód, przechodząc przez gminy takie jak Mała Wieś, Bodzanów, Słupno, Radzanowo i Bielsk, z planowaną stacją pasażerską w Bodzanowie-Chodkowie. Trasa będzie również miała odnogę, która zapewni połączenie z centralnym dworcem Płocka. Przebiegając na północ zakładów Orlen, planowana linia zostanie poprowadzona przez gminy Bielsk, Stara Biała oraz Brudzeń Duży z przystankiem w Brudzeniu Małym. Dalej trasa skieruje się do Dobrzynia nad Wisłą, dochodząc do węzła kolejowego w okolicach Nowej Wsi w Gminie Wielgie. Główny tor linii zostanie następnie poprowadzony na północ w stronę Lipna, Grudziądza i Gdańska, natomiast odnoga południowa skieruje się przez most na Wiśle do stacji w centrum Włocławka. W Lipnie zaplanowano kolejną stację pasażerską oraz węzeł z linią nr 27, a cały projekt omawianego odcinka skończy się w Złotopolu w gminie Lipno.

Program Dobrowolnych Nabyć pod Koleje Dużych Prędkości

Planowane linie kolejowe będą poprowadzone po tzw. nowym śladzie. Dlatego też na potrzeby realizacji inwestycji konieczne będzie pozyskanie prywatnych gruntów.

Spółka CPK ogłosiła, że pod koniec 2024 r. zamierza wprowadzić Program Dobrowolnych Nabyć (PDN) dotyczący pozyskiwania terenów kolejowych. Program ten ma być podobny do programu, który wprowadzono w celu nabywania obszarów przeznaczonych pod budowę lotniska Port Solidarność. Choć pełne szczegóły programu nie zostały jeszcze ujawnione, oczekuje się, że będzie on opierał się na przepisach Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym (dalej: ucpk). Zgodnie z art. 29b ust. 3 tej ustawy, CPK ma możliwość m.in. zaproponowania wykupu nieruchomości za sumę przewyższającą ich rynkową wartość o dodatkowe:

• 20% wartości gruntu i 40% różnicy między wartością nieruchomości a wartością samego gruntu w przypadku odrębnych praw własności;
• 20% wartości prawa użytkowania wieczystego;
• 40% wartości lokalu będącego odrębnym przedmiotem własności lub wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Wywłaszczenia pod budowę linii kolejowych nr 5 i 50

Osoby, które nie zdecydują się na uczestnictwo w Programie Dobrowolnych Nabyć, zostaną objęte standardowym procesem wywłaszczenia. Regulacje dotyczące wywłaszczeń na cele kolejowe są szczegółowo opisane w Ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (dalej: utk). Istotne jest, że ta specustawa pozwala na nadanie decyzji lokalizacyjnej rygoru natychmiastowej wykonalności, co umożliwia inwestorowi natychmiastowe przejęcie terenu i rozpoczęcie prac budowlanych (art. 9w ust. 3 utk).

Odszkodowanie za wywłaszczenie jest ustalane przez wojewodę w terminie 30 dni od momentu, gdy decyzja lokalizacyjna stanie się ostateczna (art. 9y ust. 2 utk). Kwota zostanie ustalona na podstawie wyceny dokonanej przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego (art. art. 9y ust. 3 utk). Wartość nieruchomości na potrzeby odszkodowania jest określana zgodnie z zasadą korzyści, co oznacza, że bierze się pod uwagę obecne przeznaczenie nieruchomości, chyba że jej przyszłe przeznaczenie, zgodne z celem wywłaszczenia, zwiększa jej wartość (art. 134 ust. 3-4 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, dalej: ugn).

Dodatkowo, właściciele nieruchomości mogą otrzymać zwiększone odszkodowanie. Mieszkańcy wywłaszczonych budynków lub lokali mogą dostać jednorazowe wsparcie na pokrycie kosztów przeprowadzki, wynoszące 10 tys. zł (art. 9y ust. 3f utk). Przyznane odszkodowanie może być powiększone o 5%, jeżeli nieruchomość zostanie wcześniej wydana i opróżniona, tj. w terminie 28 dni od (art. 9y ust. 3e utk):

• otrzymania zawiadomienia o wydaniu decyzji o lokalizacji linii z rygorem natychmiastowej wykonalności,
• doręczenia postanowienia o nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności,
• ostateczności decyzji o lokalizacji linii (jeśli nie miała ona rygoru).

Osoby wywłaszczone mają również prawo do ubiegania się o zaliczkę na poczet odszkodowania w wysokości 70% ustalonej kwoty. Takie rozwiązanie może okazać się przydatne, gdy strony planują odwołanie się od decyzji odszkodowawczej. Zaliczka jest wypłacana w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku (art. 9z ust. 1 utk), a procedury odwoławcze mogą trwać bardzo długo. Odszkodowanie nie zostanie natomiast wypłacone, nim decyzja je ustalająca nie stanie się ostateczna.

Linie kolejowe nr 5 i 50 na trasie CPK - Płock - Włocławek – podsumowanie

Budowa linii kolejowych na trasie CPK - Płock - Włocławek jest jednym z kluczowych projektów infrastrukturalnych w Polsce, który ma na celu znaczące skrócenie czasów podróży i poprawę połączeń między ważnymi ośrodkami w północnej części kraju.

Mieszkańcy, którzy będą musieli oddać nieruchomości pod inwestycję, powinni podjąć odpowiednie kroki, aby uzyskać „słuszne” odszkodowanie. Wskazane jest, aby skonsultować się ze specjalistą ds. wywłaszczeń, który pomoże zrozumieć swoje prawa, ocenić wartość nieruchomości i wesprze w ewentualnych rokowaniach z inwestorem. Właściwe doradztwo może znacząco wpłynąć na wysokość ceny wykupu mienia/otrzymanego odszkodowania, zapewniając właścicielom odpowiednią kompensatę finansową za poniesione straty.